روشی برای تحلیل خصیصه های باهمستانی در نظام محلات شهری (نمونه موردی؛ محله نازی آباد تهران)

«باهمستان» در محلات شهری عاملی مهم در ایجاد حس اعتماد، منزلت، تعلق و مشارکت ساکنان به شمار می‌رود که امروزه در حوزه ادبیات شهر‌شناسی به آن توجهی ویژه می‌گردد. این مفهوم و خصیصه‌های آن تاکنون به‌روشنی در حوزه ادبیات شهر‌شناسی کشور مورد بررسی قرار نگرفته است. تحلیل و بررسی مفهوم مورد نظر به‌واسطه موضوعیت، نیاز به روش‌شناسی به‌خصوصی دارد. هدف این نوشتار، گذر از تعاریف کلی مفهوم باهمستان و درک خصیصه‌های اصلی و ارائه روشی ساختارمند جهت تحلیل آن در نظام محلات شهری است. جهت این امر، محله نازی‌آباد تهران مورد مطالعه قرارگرفت. مبانی نظری نوشتار برگرفته از نظریات شولتس، رلف و کراس شکل یافت و برای پژوهش، بهره‌گیری از دو رویکرد اول شخص و اگزیستانسیال برگرفته از روش پدیدارشناسی انتخاب گردید. ارزیابی نتایج، حکایت از مکان بودن، مولد معنا بودن، وجود ارزش و سرمایه‌های اجتماعی متنوع در میان خرده‌فرهنگ‌های سنی و جنسی مختلف و برانگیختن حس تعلق به مکان و اجتماع ساکنان نسبت به محله نازی‌آباد دارد. در مجموع محله نازی‌آباد را می‌توان یک باهمستان معرفی نمود که تمامی خصیصه‌های باهمستان با اعتبار بالایی در آن صدق می‌کنند. تحلیل خصیصه‌های باهمستان مبتنی بر روش پیشنهادی در سایر محلات شهری و بررسی تطبیقی آن‌ها از آن روی حائز اهمیت است که می‌تواند برای مدیران و برنامه‌ریزان شهری سنجه‌ای در میزان دستیابی به محلاتی شهروند‌مدارتر باشد.